این روزها کلمه هوش مصنوعی برای بسیاری از افراد جامعه و کاربران غیرحرفهای دنیای دیجیتال به واژهای آشنا تبدیل شده؛ اما نباید فراموش کرد که تا چند سال پیش، تنها متخصصان و فعالان حوزه هوشمندسازی با این فناوری آشنایی داشتند. بیشک ۲۰۲۳ سالی بود که هوش مصنوعی از کلمهای تخصصی به یک واژه عامیانه تبدیل شد و پای خود را به زندگی روزمره مردم باز کرد. از همین رو، تاثیرگذاری شگرف هوش مصنوعی از چشم مجموعه Collins Dictionary دور نمانده و این فرهنگ لغت مشهور تصمیم دارد امسال هم بنا به رسم سالانه خود، لقب واژه سال را به تاثیرگذارترین و رشدیافته ترین کلمه طی سال گذشته اعطا کند؛ این واژه چیزی نیست جز «AI» یا همان هوش مصنوعی که توانسته طی ۱۲ ماه گذشته، بیش از ۴ برابر مدت زمان مشابه در سال ۲۰۲۲ مورد استفاده قرار بگیرد.
دیکشنری کالینز یکی از معتبرترین فرهنگ لغتهای دنیاست که قدمتی ۲۰۰ساله در جمعآوری واژگان در کارنامه خود دارد. هرساله این مجموعه بر اساس تحولات و اتفاقات روی داده، یک واژه را بهعنوان کلمه منتخب سال انتخاب میکند و این اصطلاح برگزیدهشده، میتواند بهخوبی بیانگر مهمترین رخدادهای سال باشد. برای مثال، کلمات «NFT»، «قرنطینه» و «برگزیت» واژههایی هستند که در سالهای گذشته، بیشترین جهش در بهکارگیری را میان مردم داشتهاند.
این تصمیم توسط مجموعه کالینز پس از آن اتخاذ شد که بحث درباره مزایا و معایب هوش مصنوعی به اوج رسید. در این میان، عدهای معتقدند که هوش مصنوعی یک فناوری مفید و انقلابی است که میتواند زندگی ما را دستخوش تغییرات مثبت بسیاری کند و در مقابل، گروهی از افراد اعتقاد دارند که این فناوری ما را به سمت یک آخرالزمان شوم میکشاند و در آینده نهچندان دور، هوش مصنوعی در مقابل نسل بشر خواهد ایستاد.
به گفته الکس بیکرافت، مدیرعامل کالینز، هوش مصنوعی با سرعتی باورنکردنی به زندگی روزمره انسانها نفوذ پیدا کرد و مانند اینترنت، ایمیل، سرویسهای استریم آنلاین و دیگر فناوریهای مشابه، شاهد استفاده از آن در بسیاری از فعالیتهای روزمره هستیم.
انتخاب هوش مصنوعی بهعنوان کلمه سال، نشاندهنده تأثیر عمیق این فناوری بر دنیای پیرامون ماست و سرعت گسترش آن هیچ فناوری نوظهور دیگری قابلمقایسه نیست. برای مثال، تقریباً سه دهه زمان نیاز برد تا کامپیوترها به جزو جداییناپذیر فعالیتهای روزمره ما تبدیل شوند و کسبوکارها بپذیرند که بهجای استفاده از روشهای سنتی، به سراغ دیجیتالی کردن فرایندهای خود بروند؛ اما تنها ۶ ماه طول کشید تا کاربران ابزارهای هوش مصنوعی از جمله ChatGPT به بیش از ۱۰۰ میلیون نفر برسند و رشدی انفجاری را رقم بزنند.