در سال جاری دستاوردها و اکتشافات بسیاری در حوزههای مختلف ارائه شدند که از جملهی آنها میتوان به کشف امواج گرانشی اشاره کرد
که انیشتین آن را در سال 1915 میلادی پیشبینی کرده بود. کشف یک عدد اول جدید از دیگر دستاوردهای امسال بود که رکورد بزرگترین عدد اول را ثبت کرد.
به روزهای پایانی سال میلادی نزدیک میشویم و اکنون قصد داریم تا بهترین دستاوردهای علمی سال 2023 را معرفی کنیم.
کشف امواج گرانشی
دانشمندان موسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech) و موسسه فناوری ماساچوست (MIT) موفق شدند تا برای نخستین بار، امواج گرانشی را به صورت مستقیم مشاهده کنند.
این امواج شامل ریزموجهایی در فضا و زمان هستند که بر اثر برخورد و ادغام دو سیاهچاله با جرم 29 و 39 برابر خورشید به وجود آمدند.
امواج گرانشی توسط آلبرت انیشتین در نظریهی نسبیت عام در سال 1915 پیشبینی شده بود. محققان با توجه به سیگنالهای رصد شده دریافتند که دو سیاهچاله طی کسر ناچیزی از ثانیه با سرعت نزدیک به نصف سرعت نور با یکدیگر برخورد کرده و بخشی از جرم آنها طبق معادلهی جرم- انرژی انیشتین به انرژی تبدیل شدهاند.
بلور حافظهی سوپرمن
محققان دانشگاه ساوتهمپتون انگلیس یک ذخیرهساز دادهی پنج بعدی را ساختند که قادر است تا 14 میلیارد سال، دادهها را در خود نگه دارد. در این فناوری، دادهها بر روی یک دیسک شیشهای کوچک به وسیلهی لیزر فوق سریع و با استفاده از پالسهای نور کوتاه و شدید نوشته خواهد شد. فایلها نیز در سه لایه از نقطههای نانویی نوشته میشوند که فاصلهی آنها از هم، تنها 5 میکرومتر است.
جدول تناوبی جدید
دانشمندان ژاپنی، آمریکایی و روسی، چهار عنصر مصنوعی جدید را کشف کردند که ردیف هفتم جدول تناوبی را تکمیل کرد. به این ترتیب، نیهونیوم، مسکوویوم، تنسین و اوگانسون به عنوان عناصر 113، 115، 117 و 118 جدول تناوبی معرفی شدند.
94 عنصر ابتدایی جدول تناوبی به صورت طبیعی وجود دارند و عنصرهای فوق سنگین با شمارههای اتمی 95 تا 118 نیز در آزمایشگاهها و یا رآکتورهای هستهای ساخته شدهاند.
تولید گونههای حیات جدید
محققان موسسهی کریگ ونتر توانستند به یکی دیگر از بهترین دستاوردهای علمی سال 2023دست یابند. آنها یک سلول مصنوعی کوچک خود تکثیر شونده را ساختند که تنها از ژنهای مورد نیاز برای حیات تشکیل شده است.
این دستاورد، کوچکترین ژنومی است که یک موجود به وسیلهی آن در آزمایشگاه پرورش یافت. JCVI-syn3.0 از 531 هزار و 560 جفت پایه و 473 ژن تشکیل شده که همگی برای حیات ضروری هستند.
شبیهسازی ماموریت مریخ
یک تیم شش نفره از دانشمندان سراسر جهان در ماه آگوست، ماموریت مریخ را در هاوایی شبیهسازی کردند. این ماموریت به مدت یک سال در شرایط ایزولهی شدید در تپههای آتشفشانی هاوایی برگزار شد و یکی از بهترین دستاوردهای سال 2023 لقب گرفت. دانشمندان در این مکان، تنها زمانی که لباس فضایی را به تن داشتند میتوانستند از مقر خود خارج شوند.
کشف یک عدد اول جدید رکوردشکن
ریاضیدانان دانشگاه مرکزی میسوری، عدد اول جدیدی را کشف کردند. عدد اول M74207281 به عدد اول مرسن معروف است و با ضرب 74 میلیون و 207 هزار و 2811 عدد دو در یکدیگر و کسر یک از آن به دست آمده است.
این عدد از 22 میلیون و 338 هزار و 618 رقم تشکیل شده و تقریبا 5 میلیون رقم بزرگتر از عدد اول رکوردشکن پیشین است. اعداد اول به اعدادی گفته میشود که تنها بر خود و یا عدد یک تقسیم میشوند.
رکورد بیشترین عمر در میان حیوانات
کوسهای به نام Somniosus Microcephalus در گرینلند، از بیشترین طول عمر در میان مهرهداران زمین برخوردار است. این کوسه میتواند تا 400 سال زندگی کند.
شکسته شدن رکورد کیهانی توسط تیم هابل
ستارهشناسان با استفاده از تکنیکهای تصویربرداری سه بعدی در تصاویر 20 سالهی تلسکوپ هابل به یکی از بهترین دستاوردهای علمی سال 2023 دست یافتند.
آنها در پژوهشهای خود متوجه شدند که حداقل 2 تریلیون کهکشان در جهان قابل مشاهده وجود دارد. این رقم، تقریبا 10 برابر بیشتر از تصور قبلی است.
کشف علت طاعون کشندهی سال 1665 در لندن با بررسی دیانای
در سال 1665 میلادی، طاعون بزرگ و کشندهای در لندن شیوع پیدا کرد که جان یک چهارم از جمعیت این شهر را گرفت. دانشمندان، دندانهای 20 نفر از اجساد مربوط به این واقعه در قبرستان بدلام لندن را بررسی کردند و نتایج آزمایش دیانای که در آزمایشگاه موسسه مکس پلانک آلمان انجام شد، نشان داد که باکتری یرسینیا پستیس عامل طاعون کشندهی لندن در سال 1665 بوده است.